تست نوار مغز چیست و چه کاربردی دارد؟

کاربرد تست نوار مغز

تست نوار مغز آزمایشی که از آن برای بررسی فعالیت مغز استفاده میشود. با کمک این آزمایش میتوان فعالیت سلول های مغز را مورد آزمایش و بررسی قرار داد. به طور کلی سلول های مغزی با استفاده از تکانه های عصبی ارتباط می یابند. با استفاده از تست نوار مغز میتوان الگوهای امواج مغز را ثبت و پیگیری نمود.

در تست  نوار مغز الکترود های کوچکی به وسیله سیم به پوست سر متصل می شوند. این الکترودها تکانه های الکتریکی مغز را ارزیابی نموده و اطلاعات آن را به یک مانیتور ارسال می نمایند. نتیجه این عملیات خطوط موج مانندی می باشد که با بررسی آن می توان روند طبیعی یا غیرطبیعی مغز را نشان داد. در صورتی که موارد غیر طبیعی در این الگو ها وجود داشته باشد مشخص می‌شود که فرد دارای اختلالات مغزی یا تشنج است.

بررسی تومورهای مغزی با کمک تست نوار مغز

تست نوار مغز کاربردهای مختلفی دارد. از فواید تست نوار مغز میتوان به بررسی تومور های مغزی یا سکته مغزی اشاره نمود. با این روش حتی می‌توان اختلالاتی مانند صرع و اختلالات خواب را مورد کنترل و بررسی قرار داد. امروزه زوال عقل یا دمانس را نیز می توان با این روش تشخیص داد. در مواردی که آسیب جدی به سر وارد میشود با کمک نوار مغز میزان آسیب مشخص می شود. یکی دیگر از کاربرد های تست EEG در افراد کمایی میباشد. در این حالت فعالیت های مغز بررسی شده و شرایط بیمار کنترل می شود.

الگوی صحیح در تست EEG

انجام تست نوار مغز بسیار کم خطر و ایمن است. به طور کلی این تست مشکلی را برای فرد بیمار ایجاد نمی کند. پزشکی که نوار مغز را تفسیر می کند باید در تشخیص و درمان اختلالات عصبی دانش و تجربه کافی داشته باشد. به طور کلی نمی توان به تشخیص یا تفسیر هر فرد در زمینه ی تست نوار مغز اعتماد کرد. همچنین باید توجه داشت الگوی امواج در زمان بیداری فرد نسبت به مواقعی که خواب است سریعتر می باشد.

انجام تست نوار مغز معمولاً با استفاده از دستگاه نوار مغز و به شکل سرپایی انجام می شود. برای انجام تست فرد باید بر روی یک صندلی بنشیند یا روی یک تخت دراز بکشد. در این حالت بارهای الکتریکی که در جریان فعالیت های سلول های مغز اتفاق می افتد تشخیص داده می شود. در واقع الکتروانسفالوگرام (EEG) همان نموداری است که بر روی کاغذ چاپ می گردد. حتی تغییرات کوچک انرژی نیز ثبت شده و می تواند توسط پزشک بررسی شود.

کاربردهای تست EEG

سیستم های EEG که به صورت سرپایی عمل می کنند بسیار کوچک تر از نوع اصلی می باشند. این سیستم ها انعطاف پذیری بالایی برای پزشک دارند. با استفاده از دستگاه نوار مغز سرپایی می توان آسایش بیمار را در بیمارستان یا در خانه فراهم نمود. سیستم های سرپایی با استفاده از از یک سیستم بیسیم و از طریق بلوتوث داده ها را انتقال میدهند. حافظه ذخیره سازی این دستگاه حدود ۶۴ گیگابایت می باشد و در صورتی که شارژ کامل داشته باشد می تواند تا ۲۴ ساعت کار کند.

نقشه برداری مغز چیست؟

نقشه برداری مغز یا  QEEG  تکنیکی مناسب برای دادن اطلاعات به پزشک می باشد. این روش تاثیر مهمی در انتخاب روش مناسب درمان برای بهبود بیماران دارد. در بیماری هایی مانند سکته مغزی پزشک با استفاده از ام آر آی میتواند منطقه ی مورد آسیب از مغز را مشخص نماید. اما در اختلالاتی مانند بیش فعالی، افسردگی و اضطراب این تصویر برداری چندان کمک کننده نیست. در این موارد ساختار ظاهری مغز دارای ایراد نمی باشد و در واقع عملکرد مغز دچار اختلال شده است. یکی از کاربردهای QEEG بررسی عملکرد مغز می باشد.

فواید تست نوار مغز

 یکی از مهمترین کاربردهای QEEG  تخمین زدن میزان جوابدهی دارو می باشد. به کمک این روش پزشک می‌تواند نوع درمان را تعیین کند. در گذشته متخصصان بر اساس حدس و گمان درمان را آغاز می کردند و اگر بعد از سه هفته نتیجه نمی‌گرفتند اقدام به تعویض دارو می‌نمودند یا داروی دیگری را به داروهای قبلی اضافه می کردند. اما با این روش پزشک می‌تواند بهترین مسیر را برای درمان بیماران انتخاب نماید. با استفاده از نقشه مغزی می توان حتی شدت یافتن بیماری را در آینده پیش بینی نمود. مثلاً به کمک نقشه مغزی در مبتلایان به سکته پزشک می تواند شدت بیماری را تخمین زده و در حالتی که احتمال شدید بودن بیماری وجود دارد از داروهای قوی تری استفاده نماید.

تست QEEG چگونه انجام می شود؟

 روش انجام QEEG به این صورت است که بیمار بر روی یک صندلی می نشیند و تکنسین کلاهی را روی سر بیمار قرار می دهد. به این کلاه چند سیم وصل شده که اطلاعات مغز بیمار را به یک آمپلی فایر انتقال میدهد. جهت انتقال بهتر اطلاعات مقداری ژله بی رنگ بر روی بعضی از نقاط سر بیمار گذاشته میشود. بهتر است در هنگام انجام این عملیات بیمار بدون حرکت باشد تا اطلاعات با دقت بالاتری ثبت شوند. به طور کلی نیمی از این نوار را با چشم باز و نیمی را با چشم بسته انجام میدهند. انجام نقشه مغزی به قدری بدون مشکل و راحت انجام می‌شود که حتی می‌توان آن را برای کودکان هم انجام داد. در این روش هیچ اشعه ای مورد استفاده قرار نمی گیرد. به همین دلیل می توان برای خانم های باردار و یا کسانی که باتری قلبی دارند نیز از این روش استفاده نمود.

فرکانس نوار مغزی

به طور کلی در تست نوار مغز برای بیمار بزرگسال که در حالت بیدار قرار داشته باشد فرکانس ۸ هرتز و بالاتر از آن طبیعی به حساب می آید و اگر فرکانس ۷ هرتز و پایین تر از آن باشد مشخص می‌کند که نوار مغزی نرمال و طبیعی نیست. البته باید توجه داشته باشید که فرکانس باید در جای مناسب از پوست سر اتفاق بیفتد. در تست نوار مغز پزشک امواج را از روی شکل آنها و اندازه فرکانس تشخیص می دهد. در بیمارانی که به بیماری صرع مبتلا هستند ممکن است تست نوار مغز مشکلاتی را ایجاد کند و باعث تشنج آنها شود. در این حال تکنسین که برای این موارد آموزش دیده است به فرد کمک می‌کند و شرایط را کنترل می نماید.